عدول از گذشت از جمله مباحث حقوق جزا بوده که مسموع نمی‌باشد. بنابراین اگر شما در طی یک دعوای خصوصی و قابل گذشت، از مجرم گذشت کرده و به صورت صریح او را ببخشید، در صورت پشیمانی از این اقدام خود دیگر راه به جایی نخواهید برد. عدول از گذشت از جمله مباحث مهمی می باشد که اطلاع از آن می تواند علاوه بر افزایش اطلاعات حقوقی، از برخی مسائل و مشکلات جلوگیری نماید. لذا لطفا تا انتهای این مطالب با ما همراه شوید تا در رابطه با این موضوع اطلاعات بیشتری را به شما ارائه دهیم.
برای مشاوره رایگان و شبانه روزی با بهترین وکیل تهران همین حالا با ما تماس بگیرید!
عدول از گذشت به چه معناست
هنگامی که جرمی صورت می‌گیرد، از دو جنبه عمومی و خصوصی قابل پیگیری می باشد. هر گاه جرم دارای جنبه عمومی باشد، مراجع قضایی و دادستانی (مدعی العموم) بدون نیاز به شکایت شاکی خصوصی باید مجرمی را که در برابر قانون سرکشی نموده است محکوم کرده و مجازات مقرر در قانون را بدون کم و کاست برای او اجرا نمایند. اما اگر جرمی که توسط مجرم انجام می شود، جنبه خصوصی داشته باشد؛ پیگیری آن منوط به شکایت شاکی خصوصی است. در واقع محاکم قضایی فقط در صورتی مجاز به مجازات مجرم در جرایم خصوصی هستند که فرد متضرر از جرم در محاکم قضایی از مجرم شکایت کرده و شکوائیه خود را به مرجع صالح تقدیم نموده باشد. بنابراین لازمه رسیدگی به جرایم خصوصی، شکایت شاکی خصوصی می باشد.
همانطور که شاکی خصوصی آغازگر جریان رسیدگی به جرم خصوصی می‌باشد؛ از زمان وقوع جرم تا پایان محکومیت و مجازات مجرم، هر زمان که اراده نماید قادر به بخشیدن مجرم و گذشت از حق شرعی، قانونی و اخلاقی خود است.
به عبارت دیگر شاکی خصوصی، پس از به جریان افتادن پرونده رسیدگی به شکایت می تواند هر زمان که اراده کند، با اعلام گذشت به مرجع رسیدگی کننده، از شکایت خود صرف نظر نموده و در واقع اعلام رضایت کند. در نتیجه پرونده شکایت او مختومه خواهد شد.
به طور کلی مبحث اعلام رضایت شاکی بعد از شکایت او در محاکم عدلیه مطرح می‌شود. البته در مواردی که شاکی قبل از طرح دعوی در دادگاه کیفری رضایت خود از شاکی را اعلام کند، دیگر حق شکایت او ساقط شده و نمی‌تواند، در صورت پشیمانی از رضایت خود، دوباره از مجرم شکایت کند.
با توجه با مطالبی که عنوان کردیم راحت‌تر می توانیم در رابطه با معنا و مفهوم عدول از گذشت برای شما عزیزان صحبت کنیم. در واقع عدول به معنای بازگشت و پشیمانی بوده و مطرح شدن این کلمه در کنار گذشت، به معنای اظهار ندامت و پشیمانی از رضایت و گذشت می باشد؛ به بیانی ساده‌تر، عدول از گذشت زمانی اتفاق می افتد که شاکی خصوصی، بعد از شکایت و طرح دعوی در محاکم کیفری، از شکایت خود صرف نظر کرده و به صورت صریح و بدون هیچ شرط و شروطی مجرم را ببخشید لیکن پس از بخشش و گذشت، از کرده خود پشیمان شود. لازم به ذکر است که طبق ماده 101 قانون مجازات اسلامی عدول از بخشش مسموع نبوده و شاکی در صورت گذشت از حق و حقوق خود، در هر مرحله از جلسه رسیدگی و یا اجرا، دیگر قادر به عدول و بازگشت نمی باشد.
مطالعه بیشتر ⚖️ مجازات فحاشی طبق قوانین اسلامی در سال 1400
انواع جرایم
به طور کلی در تمام کشورهای دنیا انجام برخی از افعال و یا ترک برخی افعال جرم محسوب می‌شود و برای آن مجازات تعیین شده است. کشور ما نیز از این قاعده مستثنی نبوده و در چارچوب قوانین و مقررات کیفری، جرایم را تعریف کرده و مجازات‌های آن را نیز مشخص و معین نموده است.
تعریف جرم در ماده 2 قانون مجازات اسلامی بیان شده است؛ بدین توضیح که هر رفتاری اعم از فعل یا ترک فعل که در قانون برای آن مجازات تعیین شده است، جرم محسوب می شود. معمولا طبق قوانین و مقررات موجود جرایم را بر اساس معیارهای مختلفی تقسیم بندی می‌کنند که در ادامه مطلب ما به صورت خلاصه به بررسی این معیارها خواهیم پرداخت. همچنین جهت کسب اطلاعات دقیق تر درخصوص موضوع مطروحه حاضر می توانید با بهترین وکیل تهران درخواست مشاوره حقوقی نمایید.
۱- انواع جرم از نظر طول زمان ارتکاب
انواع جرایم از حیث طول زمان ممکن به دو دسته تقسیم می‌شود که این دو دسته شامل جرم آنی و جرم مستمر هست.
مطالعه بیشتر ⚖️ حذف نام همسر از شناسنامه مطابق با قوانین جمهوری اسلامی ایران
• جرم آنی:
جرمی است که در مدت زمان کوتاهی رخ می‌دهد. هر چند که ممکن است نتیجه آن در زمان بیشتری به طول بیانجامد.
• جرم مستمر:
جرم مستمر همانطور که از عنوان آن مشخص است در یک لحظه محقق نمی‌شود، بلکه انجام آن به طور مستمر در طول زمان ادامه دارد.
۲_ تقسیم بندی جرایم از لحاظ نحوه ارتکاب
تقسیم بندی جرایم از نظر نحوه ارتکاب شامل موارد متعددی بوده که ما در ادامه مطلب تمامی موارد این دسته را برای شما عنوان کرده و توضیحاتی را نیز در رابطه با ماهیت هر جرم ارائه خواهیم داد.
مطالعه بیشتر ⚖️ اسقاط کافه خیارات به چه معناست و چه کاربردی دارد
• جرم مقید:
این نوع جرم زمانی رخ می‌دهد که نمود خارجی داشته و نتیجه آن با اهداف مجرم از همسو باشد.
• جرم مطلق:
جرم مطلق شامل جرایمی است که انجام فعل مجرمانه، فارغ از حصول یا عدم حصول نتیجه واقع شده باشد.
• جرم ساده:
جرایمی که متشکل از عناصری ساده نظیر یک فعل، ترک فعل یا یک گفتار باشند، در زمره جرایم ساده قرار می‌گیرند.
• جرم عادت:
جرم عادت از یک سری عناصر مادی تشکیل می‌گردد که هر کدام از این عناصر تنها در کنار سایر عنصر تشکیل دهنده این جرم قابل پیگیری بوده و هیچکدام از آن‌ها به صورت جداگانه، به عنوان فعل یا ترک فعل مجرمانه قابل پیگیری نیستند.
مطالعه بیشتر ⚖️ شکایت از پزشک زیبایی و روش های اثبات آن
• جرم جمعی:
جرایم جمعی همانطور که از نامشان مشخص است، در بردارنده یک سری اعمالی هستند که مجموع این اعمال به عنوان یک جرم واحد قابل پیگیری و مجازات است.
• جرم مرتبط:
هر گاه چند جرم به نحوی صورت بگیرند که برخی از این جرایم مقدمه جرایم دیگر باشند یا به عبارت دیگر، بدون حصول جرم مقدمه، جرم دوم و جرایم بعدی آن امکان واقع شدن نداشته باشند، به عنوان جرایم مرتبط قابل پیگیری هستند.
• جرم مرکب:
جرم مرکب شامل جرایمی همچون کلاهبرداری است که عناصر تشکیل دهنده آن‌ها مرکب از چند عمل بوده و مجموعه این اعمال به عنوان یک جرم تلقی می‌گردد.
• جرم مشهود و غیر مشهود:
تعریف و مصادیق جرم مشهود در ماده 21 قانون آیین دادرسی کیفری بیان شده است. جرم مشهود،جرمی است که اندکی پس از ارتکاب آن، قابل تعقیب است؛ به عبارت دیگر، می توان مجرم را پس از ارتکاب آن دستگیر نمود یا به اندازه کافی ادله وقوع جرم در دسترس و قابل جمع آوری است و از طریق آن می توان مجرم را پس از ارتکاب جرم تعقیب کرد لیکن جرم غیر مشهود، جرمی است که از زمان ارتکاب آن مدتی گذشته لذا برای اثبات آن به شهود آنی دسترسی وجود ندارد. در این دسته از جرایم، ماموران انتظامی وقوع جرم را به دادستانی اعلام می کنند تا دادستان پس از انجام تحقیقات لازم و بررسی موضوع واصله، دستورات لازم را درخصوص ادامه تحقیقات به ماموران مذکور داده یا آنکه تصمیم مقتضی را اتخاذ نماید.
مطالعه بیشتر ⚖️ حکم قسم دروغ در دادگاه و عواقب آن در سال 1400
جرایم قابل گذشت کدام است
علاوه بر مواردی که در مبحث قبلی در انواع جرایم ذکر شد. جرایم در قانون مجازات اسلامی تقسیم بندی دیگر نیز دارند که این تقسیم بندی بر اساس قابل گذشت و غیر قابل گذشت بودنِ جرایم می باشد.
جرایم قابل گذشت شامل جرایمی می‌باشند که لازمه رسیدگی به آن‌ها شکایت شاکی خصوصی است. در واقع شروع به رسیدگی، ادامه تعقیب و اجرای مجازات جرایم قابل گذشت منوط به شکایت و عدم گذشت شخص متضرر از جرم می‌باشد.
اما جرایمی که شکایت شاکی و همچنین رضایت وعدم رضایت وی هیچ تاثیری در فرایند رسیدگی، تعقیب و اجرای مجازات ندارد در زمره جرایم عمومی بوده و در هر صورت باید به وسیله محاکم کیفری، مجرم مطابق با جرمی که مرتکب شده است مجازات شود. البته در برخی موارد گذشت شاکی خصوصی ممکن است سبب تخفیف مجازات مجرم شود ولی هیچگاه به طور کامل بار مجازات را از روی دوش وی برنمی دارد. در این راستا مشاوره با وکیل کیفری بهترین راهکار جهت اخذ اطلاعات دقیق در این قبیل موارد می باشد.
شرایط عدول از گذشت
همانطور که در مباحث قبلی عنوان کردیم تصمیم به گذشت از شکایت، از طرف شاکی خصوصی نیاز به تشریفات خاصی نداشته و این فرد هر زمان که اراده کند می‌تواند به صورت کتبی و یا شفاهی از شکایت خود بگذرد.اما عدول از گذشت مسموع نبوده و شاکی خصوصی تحت هیچ شرایطی قادر به عدول از آن نمی باشد؛ مگر آنکه شاکی مدعی شود که گذشت مذکور از جانب وی نبوده است که در این صورت، قاضی پرونده موظف است به این ادعای شاکی رسیدگی کرده و در صورت اثبات، گذشت صورت گرفته را باطل و نامعتبر اعلام دارد.
لازم به ذکر است که عدول از شکایت تنها در زمانی قابل قبول بوده که مشروط به هیچ شرطی نبوده و همچنین فرد شاکی اهلیت لازم برای گذشت را داشته باشد. بنابراین گذشت‌هایی که مشروط بوده و یا شاکی آن محجور و یا صغیر هستند، قابل استناد در محاکم دادگستری نیستند و رضایت آن‌ها منوط به اعلام رضایت اولیای قانونی می باشد.
مطالعه بیشتر ⚖️ طلاق ایرانیان خارج از کشور و قوانین مهم آن در سال 1400
نتایج عدول از گذشت
در جرایم خصوصی گذشت شاکی از شکایت و حق قانونی و شرعی خود، دو پیامد مهم در پی دارد. اول آنکه دعوای مطروحه در محاکم کیفری مختومه و به طور قطع ساقط می‌شود. دومین پیامد آن این است که در صورت رضایت و صرف نظر کردن از شکایت، دیگر شاکی خصوصی حق عدول از گذشت را نخواهد داشت و پشیمانی و ندامت او هیچ سود و ضرری به حالش ندارد؛ زیرا همانطور که گفتیم عدول از گذشت مسموع نیست.
گذشت از شکایت یکی از مباحث مهمی است که در کنار فواید اخلاقی و انسانی آن ممکن است در برخی موارد تبعات جبران ناپذیری برای شما داشته باشد. به همین دلیل توصیه می‌کنیم پس از مشاوره با یک وکیل حقوقی و کیفری تصمیمات خود را در این رابطه بگیرید.
جهت برقراری ارتباط با وکیل طلاق و درخواست وکیل کیفری می توانید همین حالا از طریق پل‌های ارتباطی موجود با ما در ارتباط باشید. همچنین شما می‌توانید، بهترین وکیل تهران را نیز از طریق این مجموعه برای انجام کارهای حقوقی و کیفری خود از ما بخواهید.
گذشت تا چه تاریخی اعتبار دارد؟
علی الاصول امکان گذشت از مجرم همواره وجود داشته لیکن معمولاً پس از اعماید و این امر به دلیل همان جنبه خصوصی جرایم قابل گذشت می باشد لذا از هر زمانی که شاکی گذشت نماید، دعوا ساقط لام شکایت، گذشت از مجرم صورت می گیرد اما شاکی پیش از اقامه شکایت نیز می تواند از مجرم گذشت نشده و بنابراین می توان گفت گذشت شاکی از مجرم سبب سقوط دعوا و عدم پیگیری مجدد آن در مراجع قضایی و کیفری خواهد شد.
گذشت بعد از فوت کردن شاکی چه می شود؟
در صورت فوت شاکی، ورّاث وی می توانند نسبت به مورد شکایت گذشت کرده یا به عبارت دیگر از شکایت مورّث خود صرف نظر نمایند. زمانی به این گذشت رسیدگی می شود که همه ورثه باهم اعلام گذشت نمایند. لذا چنانچه تعدادی از ورثه اعلام گذشت کنند و رضایت خود را نسبت به مجرم به مرجع قضایی اعلام نمایند لیکن دیگر ورثه تصمیمی بر گذشت نداشته و خواهانِ مجازات مجرم باشند، حق مجازات مجرم همچنان محفوظ بوده و گذشت آن عده از ورثه تاثیری در عدم مجازات مجرم نخواهد داشت.
عدول از گذشت مسموع نیست به چه معناست؟
قانونگذار در قسمت اول ماده 101 قانون مجازات اسلامی بیان می دارد:
«گذشت باید منجّز باشد و به گذشت مشروط و معلق در صورتی ترتیب اثر داده می شود که آن شرط یا معلقٌ علیه تحقق یافته باشد همچنین عدول از گذشت، مسموع نیست.»
عدول از گذشت در امور کیفری همانطور که ملاحظه می گردد و در قسمت های قبلی بیان شد، مسموع نمی باشد. طبق نظریه اداره کل حقوقی و تدوین قوانین قوه قضاییه، بررسی اعتبار و صحت رضایت نامه، اعم از رسمی یا عادی بر عهده قاضی پرونده است. عدول از گذشت در امور کیفری به صراحت ماده 101 قانون مجازات اسلامی مسموع نیست، لذا بر این اساس، در صورت ارائه هرگونه رضایتنامه از سوی متهم یا محکومٌ علیه و انکار و نفی آن از طرف شاکی یا محکومٌ له، قاضی پرونده موضوع را شخصاً بررسی کرده و به اصالت رضایت نامه رسیدگی می کند. در صورت مشخص شدنِ صحت آن، به آن ترتیب اثر داده خواهد شد.
نتیجه گیری
در دعاوی خصوصی عدول از گذشت مسموع نمی‌باشد. بنابراین اگر شما در حال حاضر شما قصد دارید از فردی که بانی زیان و ضرر به شما شده شکایت کنید و یا آنکه از وی شکایت کرده‌اید باید بدانید، که پس از گذشت چه قبل از طرح شکایت در دادگاه و چه بعد از آن در صورتی که گذشت و رضایت شما کاملا محرز و روشن باشد، تمام حق و حقوق شما در این باره ساقط خواهد شد. بنابراین دیگر قادر به طرح دعوی و پیگیری پرونده شکایت خود نخواهید بود و پشیمانی شما نیز هیچ نفع و ضرر به حال شما نخواهد داشت. به همین دلیل مشاوره با وکیل دادگستری و کسب اطلاعات بیشتر در این باره بسیار مهم و لازم است.
به اطلاع شما عزیزان می‌رسانیم که جهت مشاوره با وکیل خانواده و همچنین اخذ وکیل طلاق نیز می‌توانید با این مجموعه در ارتباط باشید.
