احتمالا تا به حال این سوال برای شما نیز پیش آمده باشد که طلاق در دوران عقد و یا طلاق در دوران نامزدی به چه صورت است؟ آیا باکره بودن یا نبودن زن تاثیری در شرایط طلاق دارد یا خیر؟ در اغلب مناطق ایران رسم است که زن و مرد در ابتدا صیغه محرمیت را میخوانند و به یکدیگر محرم میشوند و سپس مدتی را صرف آشنایی و معاشرت با هم کرده و در نهایت با برگزاری یک مجلس عروسی، با هم به زیر یک سقف میروند.
برخی از زوجین در این مدت مابین عقد تا عروسی که به آن دوران عقد یا دوران نامزدی میگویند، از برقراری رابطه زناشویی پرهیز میکنند. به همین دلیل این سوال ایجاد میشود که آیا باکره بودن یا نبودن زن تاثیری در شرایط و نحوه طلاق دارد؟ در ادامه این مطلب از وکیل ته همراه ما باشید تا به صورت مفصل به این سوال جواب بدهیم.
انواع طلاق در دوران عقد (نامزدی)
طلاق به صورت کلی به دو دسته بائن و رجعی تقسیم میشود. طلاق رجعی به طلاق گفته میشود که مرد در دوران عده حق بازگشت به زن را دارد. در مقابل طلاق بائن طلاقی است که مرد حق بازگشت به زن را ندارد. دوران عقد به دورهای است که صیغه عقد بین مرد و زن جاری شده و به شکل قانونی زن و شوهر محسوب میشوند اما در یک منزل مشترک زندگی نمیکنند. در این حالت اگر آنها خواستند طلاق بگیرند میتوانند توافقی جدا شوند و یا هرکس جداگانه اقدام کند.
طلاق بائن
اگر زن شرایط ارائه دادخواست طلاق را داشته باشد به عنوان مثال همسر او معتاد باشد میتواند در دادگاه خانواده درخواست طلاق در دوران عقد را بدهد. در این حالت اگر زن باکره باشد طلاق از نوع بائن خواهد بود و مرد حق بازگشت به او را در دوران عده ندارد.
طلاق رجعی
در سایر موارد طلاق از نوع رجعی محسوب میشود. به عنوان مثال اگر درخواست طلاق در دوران نامزدی بدهد و یا آنکه زن باکره نباشد، طلاق رجعی خواهد بود.
شرایط طلاق در دوران نامزدی
بنا به گفته وکیل حقوقی، به صورت کلی طلاق در دوران عقد تفاوتی با طلاق پس از شروع زندگی مشترک ندارد. بنابراین این طلاق نیز یا ممکن است از طرف مرد و یا زن انجام بگیرد و یا آنکه زن و مرد باهم بر سر این موضوع توافق کنند. در ادامه هر نوع را به تفکیک تعریف میکنیم.
طلاق در عقد از طرف مرد
همانطور که همه میدانیم در قانون مدنی ایران به موجب ماده ۱۱۳۳ مرد این حق را دارد که هر زمان بخواهد همسر خود را طلاق بدهد. البته این کار به سادگی انجام نمیشود و لازم است مرد مراحلی را پشت سر بگذارد تا بتواند طلاق در دوران نامزدی را به سرانجام برساند.
مرد برای طلاق در دوران عقد لازم است که با یک وکیل خانواده مشورت کرده و سپس براساس راهنماییهای او به دادگاه خانواده مراجعه کند. مرد باید دادخواست طلاق را به دادگاه ارائه بدهد و سایر مراحل از جمله معرفی داور، اخذ گواهی عدم امکان سازش و پرداخت کردن حقوق مالی زن را پشت سر بگذارد. در نهایت پس از آنکه دادگاه حکم طلاق را صادر کرد به دفترخانه مراجعه و زن را طلاق بدهد.
طلاق در عقد از طرف زن
دومین نوع طلاق در دوران عقد، طلاق از طرف زن است. بالاتر اشاره کردیم که مرد این حق را دارد که هر زمان خواست، همسر خود را طلاق بدهد. ولی این حق برای زن وجود ندارد و تنها در موارد محدودی زن میتواند درخواست طلاق در دوران نامزدی بدهد. به گفته وکیل طلاق، زن میتواند در صورت وجود برخی از شرایط به دادگاه مراجعه کرده و درخواست طلاق در دوران نامزدی بدهد. از جمله این شرایط میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- عدم پرداخت نفقه و همچنین عدم امکان الزام شوهر به پرداخت نفقه.
- غایب مفقودالاثر شدن مرد.
- در صورت عسر و حرج برای زن
- داشتن وکالت در طلاق برای زن
- و…
چنانچه یکی از این شرایط وجود داشته باشد زن امکان مراجعه به دادگاه و ارائه دادخواست طلاق را دارد.
طلاق توافقی در دوران نامزدی
یکی از رایجترین انواع طلاق در دوران نامزدی، طلاق به صورت توافقی است. وکیل طلاق توافقی میگوید زمانی که زن و مرد به این نتیجه میرسند که تفاهم نداشته و بهتر است زندگی مشترک را ادامه ندهند، میتوانند باهم توافق کرده و دادخواست طلاق توافقی بدهند.
در این نوع از طلاق زن و مرد باید بر سر امور مالی از جمله نفقه و مهریه زن توافق کنند و دادگاه هم طبق این توافق رای خواهد داد.
طلاق در دوران عقد و مهریه
یکی از مسائلی که در زمان طلاق در دوران نامزدی اهمیت زیادی پیدا میکند مسئله مهریه است. معمولا زوجهایی که در این دوران قصد جدایی از هم را میگیرند، مایل هستند در این باره بیشتر بدانند. مهریه در دوران نامزدی هم به زن تعلق میگیرد. به بیان بهتر زن به محض جاری شدن صیغه عقد مالک مهریه تعیین شده میشود و فرقی ندارد که صیغه نکاح از نوع موقت باشد یا دائم، با مرد به زیر یک سقف رفته باشد یا نه، در هرصورت مالک مهریه خواهد شد و هر زمان مایل بود میتواند آن را مطالبه کند.
تنها مسئله مهمی که درباره مهریه و طلاق در دوران عقد وجود دارد این است که اگر زن در این دوران باکره باشد، تنها مالک نصف مهریه تعیین شده خواهد شد و اگر باکره نباشد و با مرد نزدیکی کرده باشد، به صورت کامل مالک مهریه خواهد شد.
مدارک مورد نیاز برای طلاق در دوران نامزدی
برای آنکه دادخواست طلاق در دوران عقد را به دادگاه داد، لازم است تا مدارک مورد نیاز را فراهم کرد که شامل موارد زیر میشود:
- ارائه اصل عقدنامه زوجین و یا رونوشت برابر با اصل آن
- ارائه اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی هر یک از زوجین
- ارائه گواهی عدم بارداری زن در صورت برقراری رابطه زناشویی در دوران نامزدی
- ارائه وکالتنامه محضری طلاق
- ارائه توافقنامه زوجین برای مهریه (در صورت توافقی بودن طلاق)
- ارائه گواهی بکارت زوجه (درصورت باکره بودن وی)
سوالات متداول
طلاق در دوران عقد چقدر طول می کشد؟
به این سوال نمیتوان پاسخ قطعی داد زیرا به موارد مختلفی بستگی دارد. اگر طلاق از نوع توافقی باشد زمان کمتری حدودا بین ۱ تا ۲ ماه طول میکشد. ولی اگر زن یا مرد به تنهایی اقدام کنند زمان بیشتری گرفته میشود و حدودا ۳ ماه تا ۱ سال به طول میانجامد.
پیامد طلاق در دوران نامزدی و عقد چیست؟
طلاق در دوران عقد پیامدهای مثبت و منفی دارد. پیامدهای منفی این است که به طور کلی طلاق آسیبهای روانی برای زوجین به همراه دارد. پیامد مثبت این است که زن و شوهر بدیش به دنیا آوردن یک فرزند از هم جدا میشوند و این میان کودکی از طلاق آسیب نمیبیند.
آیا ارائه گواهی پزشکی قانونی برای طلاق در دوران نامزدی ضروری است؟
بله. به این خاطر که به وسیله این گواهی باکره بودن یا نبودن زن ثابت میشود که این موضوع در حکم دادگاه و مهریه زن تاثیر دارد.