خدمت سربازی در کشور ما بوده و هر فردی لازم است به منظور ادای دین به کشور و همچنین بر اساس قانون بعد از رسیدن به سن قانونی نسبت به معرفی و اعزام به خدمت وظیفه اقدام نماید. برخی از افراد جهت فرار از خدمت سربازی دست به رفتاری می‌زنند که ممکن است منجر به بروز مشکلات اساسی برای آنها گردد. از جمله مسائلی که طی دوره خدمت به ذهن هر سربازی خطور می‌کند، فرار از خدمت است.
با شنیدن کلمه فرار امکان دارد به ذهن تمام ما فرار از پشت میله‌ها با شیوه‌های منحصربه‌فردی خطور کند. ولی به این دلیل که خدمت کردن زندان نبوده و سرباز هم زندانی نیست، تنها غیبت و عدم بازگشت به ارگان خدمتی، به منزله فرار از خدمت محسوب گردیده و مستحق جریمه فرار از خدمت سربازی گردد. در ادامه با وکیل ته همراه باشید.
________________________________________________________________________
بیشتر بخوانید: قوانین ممنوع الخروج کردن فرزند
________________________________________________________________________
سرباز فراری کیست؟
آن دسته از مشمولانی که امور مربوط به اعزام به خدمت را انجام داده‌اند و به پادگان‌های مربوطه معرفی گردیده‌اند، سرباز وظیفه به شمار می‌روند. این سربازان بعد از حاضر شدن در پادگان لازم است جهت هر نوع تاخیر و یا غیبت با مسئولان پادگان خود هماهنگی‌های مربوطه را انجام دهند. این اشخاص فقط در تاریخ‌های مقرر گردیده حق رفتن به مرخصی را خواهند داشت. عده‌ای از مشمولین بعد از اخذ مرخصی دیگر سر خدمت حاضر نمی‌شوند. این اشخاص بعد از طولانی شدن غیبت‌شان از طرف نظام وظیفه تحت عنوان سربازان فراری شناخته می‌شوند.
تفاوت مشمول غایب با سرباز فراری چیست؟
کسی مشمول غایب محسوب می‌شود که خود را برای خدمت معرفی نکرده باشد و در دادسرای عمومی و انقلاب و بعد از آن دادگاه کیفری دو به جرم وی رسیدگی می‌شود. اما سرباز فراری کسی محسوب می‌شود که خود را جهت خدمت سربازی معرفی نموده و سپس به منظور حضور در یگان، غیبت طولانی دارد که در دادسرای نظامی و سپس در دادگاه نظامی دو به جرم وی رسیدگی خواهد شد.
مجازات فرار از خدمت
وکیل کیفری بیان می‌دارد، فرار از خدمت سربازی برای شخصی که سرباز فراری محسوب می‌شود امکان دارد مجازات حبس، جریمه نقدی و یا اضافه خدمت به همراه داشته باشد. براساس ماده ۵۹ قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح: «کارکنان وظیفه نیروهای مسلح هرگاه در زمان صلح بیش از پانزده روز متوالی مرتکب غیبت شده و عذر موجهی نداشته باشند فراری محسوب و چنانچه دستگیر شده باشند به حبس از سه ماه تا یک سال یا سه ماه تا یک سال اضافه خدمت محکوم می‌گردند.»
علاوه بر این به استناد ماده ۶۰ قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح، سربازان وظیفه فراری در هنگام صلح هر زمان خود را معرفی نموده و به خدمت بازگردند، مجازاتی از قرار زیر خواهند داشت:
- چنانچه برای بار اول مرتکب فرار از خدمت گردیده و حداکثر طی بازه زمانی 60 روزه از آغاز غیبت خود را معرفی کند، بدون ارجاع پرونده به مرجع قضایی به ازای هر یک روز غیبت و فرار، دو روز به خدمت دوره ضرورت ایشان اضافه خواهد شد؛ این افزایش دوره حداکثر به مدت سه ماه است.
- در صورتی که بعد از مدت شصت روز خود را معرفی کند و یا آنکه سابقه فرار از خدمت داشته باشد، به حکم قاضی محکوم به حبس از 2 تا 6 ماه می‌گردد.
- در صورتی که به هنگام جنگ یا بسیج و فراخوان عمومی یا زمانی که یگان مربوطه در آماده باش رزمی به سر ببرد و حداکثر ظرف مدت دو ماه از زمان آغاز جنگ یا بسیج و فراخوان عمومی یا اعلام آماده باش رزمی خود را معرفی نمایند، معاف از تعقیب و کیفر خواهند بود.
- چنانچه معرفی بعد از این مدت باشد، حکم فراری به هنگام جنگ را خواهند داشت.
بخشش فرار از خدمت
دادرس رسیدگی کننده به پرونده این حق را دارد که بر حسب موقعیت ویژه‌ای که یک سرباز مرتکب جرم گردیده است، اعم از مشکلات خانوادگی، نیاز مبرم مالی و… همچنین ندامت، سوابق اخلاقی و مذهبی مثبت و حسن شهرت و عدم سابقه فرار از خدمت، مجازات حبس را تبدیل به جریمه نقدی از یک میلیون ریال تا ده میلیون ریال و یا اضافه خدمت از ۲ الی ۴ ماه نماید.
چه کسانی فرار از خدمت سربازی دارند؟
معضلات فرار از خدمت سربازی بسیار زیاد بوده و شخصی که نسبت به فرار اقدام نماید بایستی خود را آماده محدودیت‌های اجتماعی و همچنین مجازات کند. عدم بهر‌مندی از بیشتر تسهیلات و حقوق شهروندی از جمله این مشکلاتی است که می‌توان به اشاره داشت. یکی دیگر از مشکلات فرار از خدمت این بوده که این اشخاص حق استخدام و مشغول به کار شدن در هیچ اداره یا سازمان و یا کارگاهی را نخواهند داشت. همچنین سربازان فراری که بازداشت می‌شوند، با تنبیه و مجازات سختی مواجه می‌گردند.
به عنوان مثال مجازات سربازان فراری که برای نخستین مرتبه از خدمت سربازی فرار کردهاند، ۳ ماه اضافه خدمت خواهد بود. ولی مشکلات فرار برای آن دسته از سربازانی که چندین مرتبه فرار کرده باشند، بیشتر خواهد بود. زیرا این اشخاص محکوم به حبس و زندان نیز می‌گردند. به صورت کلی اشخاصی که ظرف مدت ۱۵ روز غیبت داشته باشند تحت عنوان سرباز فراری شناخته خواهند شد. و همه این اشخاص محکوم به مجازات و مشکلات فرار از خدمت خواهند شد.
عواقب فرار از خدمت
همانطور که وکیل حقوقی بیان نمود، تمامی افرادی که به سن ۱۸ سال تمام یا قانونی رسیده‌‌اند، مکلف هستند دوره خدمت سربازی را پشت‌سر بگذارند. چنانچه این اشخاص در طول ایام خدمت نسبت به فرار از سربازی اقدام نمایند، ابتدا اخطاریه‌ای از سوی سازمان نظام وظیفه برای سرباز فراری ارسال می‌شود. در صورتی که سرباز فراری خود را معرفی نکند، ماموران کلانتری و انتظامی به منظور دستگیری و بازداشت وی اقدامات لازم را انجام می‌دهند.
از این رو توصیه ما این است که پیش از اقدام ماموران کلانتری و انتظامی به دستگیری سرباز فراری، شخص خود را معرفی کند. در این صورت مجازات کمتری در انتظار او خواهد بود. لازم است خاطر نشان کنیم که سربازانی که از خدمت سربازی فرار کردهاند و تمایلی به ادامه دادن خدمت سربازی ندارند، امکان دارد در جامعه با مشکل مواجه گردند؛ زیرا این اشخاص از اخذ وام و تسهیلات بانکی، استخدام در کارگاه ها، کارخانه‌‌ها، شرکت‌‌ها و مراکز دولتی محروم خواهند گردید.
مراحل دستگیری سرباز فراری
سربازان فراری پس از اعلام سازمان نظام وظیفه عمومی به کلانتری محل اقامت، برگه اخطاريه را درب منزل خود دریافت می‌کنند و درصورتی که به یگان خدمتی مراجعه نکنند، ماموران کلانتری و پلیس دست به کار شده و اقدام به دستگیری سرباز فراری در مخفیگاهش می‌نمایند.
از این رو توصیه وکیل خانواده این است که قبل از آنکه نیروهای پلیس وارد عمل شوند و اقدام به دستگیری شما کنند و مشمول جریمه فرار از خدمت سربازی گردید، خود را به یگان خدمتی معرفی نموده و از فرصت عدم ارسال پرونده به دادگاه نیز بهره‌مند گردید.
