به موجب قوانین شرع اسلام طلاق کلاً به اختیار مرد است و یک عمل حقوقی یک طرفه است. با این وجود مطابق قوانین کنونی، درخواست طلاق به درخواست مرد باشد یا زن؛ البته اینکه درخواست طلاق از سوی زن باشد یا مرد، تفاوت هایی را به ویژه در حقوق زن ایجاد می کند. در این گفتار کوتاه نگاه کوتاهی به نحوه و مراحل طلاق به درخواست مرد، پرداخت حقوق مالی زوجه در هنگام طلاق و سایر موارد مرتبط با آن خواهیم داشت.
برای مشاوره رایگان و شبانه روزی با بهترین وکیل تهران همین حالا با ما تماس بگیرید!
مراحل طلاق به درخواست مرد
واقعیت این است که درخواست طلاق از سوی مرد در ایران- برخلاف دادخواست سلاق از سوی زوجه- چندان کار پیجیده و دشواری نیست. مطابق ماده 1133 قانون مدنی ایران اختیار طلاق با مرد است و مرد می تواند با یا بدون هیچ دلیل موجهی تصمیم به طلاق بگیرد. با این وجود در حال حاضر بدون مراجعه به دادگاه امکان طلاق برای مرد نیز وجود ندارد. لذا برای ثبت درخواست طلاق، زوج باید دادخواست صدور گواهی عدم سازش را در یکی از دفاتر خدمات قضایی ثبت کند. پس از آن پرونده به دادگاه خانواده ارجاع می شود. در دادگاه خانواده، قاضی از هر دوی زوجین می خواهد که یک نفر واجد شرایط را به عنوان داور خود معرفی کنند.
ارجاع به داوری برای بررسی طلاق به درخواست مرد
به موجب ماده 27 قانون حمایت از خانواده مصوب 1391، بعد از ثبت طلاق به درخواست مرد، دادگاه هم زوج و هم زوجه را موظف می کند که یکی از نزدیکان متاهل خود را که که حداقل سی سال داشته و آشنا به مسائل شرعی و خانوادگی و اجتماعی باشد، به عنوان داور به دادگاه معرفی کنند. داوران اقدام به بررسی موضوع می کنند و حکم خود در خصوص امکان یا عدم امکان ادامه زندگی مشترک را به دادگاه ارائه می دهند. البته باید خاطر نشان کرد که این حکم داوری در حال حاضر تشریفاتی است و دادگاه بعد از دریافت حکم داوری، خود به رسیدگی موضوع پرداخته و در صورتی که به این نتیجه برسد که امکان ادامه زندگی مشترک برای زوجین وجود ندارد، با تعیین تکلیف در خصوص حقوق مالی زن، اقدام به صدور گواهی عدم امکان سازش می کند.
اخذ گواهی عدم امکان سازش
می دانیم که عدم تمکین یکی از دلایل طلاق است. اگر نمایل دارید درباره آن بیشتر بدانید می توانید مقاله ما تحت عنوان ” تمکین چیست ” را مطالعه نمایید. برای درخواست طلاق اخذ گواهی عدم امکان سازش ضروری است. گواهی عدم امکان سازش در واقع رأی دادگاه است به امکان وقوع طلاق[1]. اگر دادگاه این گواهی را صادر کند، در واقع به طرفین اجازه داده است که به یکی از دفاتر رسمی مراجعه کنند تا صیغه طلاق ما بین آنان جاری شود. دقت کنید که دادگاه خود اقدام به جاری کردن طلاق نمی کند؛ بلکه با صدور گواهی عدم امکان سازش امر را به دفاتر ازدواج و طلاق، که وظیفه ثبت ازدواج و طلاق را بر عهده دارند، واگذار می کند. به موجب ماده 34 قانون حمایت از خانواده، زوجین از تاریخ قطعیت گواهی عدم امکان سازش به مدت سه ماه فرصت دارند که برای اجرای طلاق به یکی از دفاتر مراجعه کند در غیر این صورت این گواهی بی اعتبار خواهد شد.
پرداخت حقوق مالی زوجه در دعوای طلاق به درخواست مرد
اصولا در هر درخواست طلاقی، چه توافقی باشد و چه به درخواست زن یا مرد، قاضی دادگاه مکلف است که تکلیف حقوق مالی زن از جمله مهریه، نفقه اجرت المثل، نحله و … را مشخص کند. در اینکه مرد موظف به پرداخت مهریه زن به طور کامل در این فرض است، شکی وجود ندارد (مگر در موارد که زن باکره باشد). هم چنین اجرت المثل ایام زوجیت و یا نحله[2] نیز ممکن است به زوجه تعلق گیرد. علاوه بر مهریه و اجرت الملثل در صورتی که مرد در هنگام ازدواج و در ذیل سند ازدواج شرط تنصیف اموال را امضا کرده باشد، نصف اموال مرد که بعد از ازدواج به دست آورده است نیز به زن تعلق می گیرد.
شرط نصف دارایی چیست و چه نکاتی دارد؟
یکی از شروطی که ممکن است در سند ازدواج درج شده باشد، شرط تنصیف است. به موجب این شرط زن «ضمن عقد نکاح / عقد خارج لازم شرط می کند که هرگاه طلاق بنا به درخواست او نباشد و طبق تشخیص دادگاه تخلف زن ناشی از تخلف زن از وظایف همسری یا سوء اخلاق و رفتار وی نبوده زوج موظف است تا نصف دارائی موجود خود را که در ایام زناشوئی با او به دست آورده یا معادل آن را طبق نظر دادگاه بلا عوض به زوجه منتقل نماید.» بنابراین در صورتی که طرفین در هنگام ازدواج بر این شرط توافق کرده باشند و ذیل آن را امضا کرده باشند، هنگام درخواست طلاق از سوی مرد، به شرطی که درخواست طلاق ناشی از تخلف زن از وظایف زناشویی او نباشد- به عنوان مثال زن ناشزه نباشد- مرد باید نیمی از اموال خود را که در هنگام ازدواج خود به دست آورده است به زن منتقل نماید. این شرط می تواند با مهریه و اجرتالمثل جمع شود.
مطالعه بیشتر: جرم رابطه نامشروع در فضای مجازی و نحوه اثبات آن
طلاق از طرف مرد در دوران عقد
طلاق مرد در زمان عقد، تفاوت چندانی با طلاق در زمان زندگی مشترک ندارد اما در دو نکته مهم در طلاق در زمان عقد ممکن است تفاوت وجود داشته باشد:
1- طلاقی که به درخواست مرد و صرفاً به درخواست مرد واقع می شود طلاق رجعی است. به این معنی که تا سه ماه پس از جاری شدن صیغع طلاق، مرد حق دارد از طلاق خود رجوع کند و به زندگی مشترک خود برگردد- بدون اینکه نیازی به خوانده شدن مجدد خطبه عقد باشد. اما اگر طلاق در زمان عقد و پیش از نزدیکی زن و مرد واقع شود طلاق بائن است و مرد اصلاً امکان رجوع ندارد.
2- نکته حائز اهمیت بعدی در طلاق در زمان عقد نیز این است که در صورت عدم نزدیکی زن و مرد، مهریه زن نصف می شود.
وکیل طلاق به درخواست مرد و مزایای آن
مرد می تواند خود از مراجعه به دادگاه خودداری کرده و تمام مراحل طلاق از جمله پرداخت حقوق زن و مراجعه به دفتر رسمی ازدواج و طلاق را از طریق وکیل دادگستری انجام دهد. حتی اگر فرد نخواهد که تمام پرسه طلاق خود را نیز از طریق بهترین وکیل خانواده انجام دهد، دریافت مشاوره حقوقی قبل از اقدامی در این زمینه توصیه می شود.
دفتر وکالت سرکار خانم معصومه رمضانی امکان مشاوره تلفنی با بهترین وکیل های حقوقی، کیفری و … را فراهم می کند.
[1] . امکان اعتراض به این رای وجود دارد.
[2] . اجرت المثل ایام زوجیت مبلغی است که زوج باد در ازای انجام کارهایی که خارج از وظایف قانونی زوجه بوده است اما آن ها را انجام داده است، به زوجه پرداخت کند. کارهایی از قبیل نگهداری از فرزندان، آشپزی و … . نحله نیز مفهومی مانند اجرت المثل است و تنها در زمانی ممکن است به زن تعلق بگیرد که به هر دلیلی اجرت المثل ایام زوجیت به او تعلق نگیرد.