بلاگ

سوءپیشینه و هر آنچه باید درباره قوانین آن در سال 1402 بدانید

سوءپیشینه و هر آنچه باید درباره قوانین آن در سال 1401 بدانید

ماده 25 و تبصره 2 ماده 26 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 به مقوله سوءپیشینه کیفری پرداخته و مقررات آن را وضع نموده است. بر اساس این مقررات، زمانی که فرد بعضی جرایم عمدی را مرتکب می شود، وضعیتی برای وی مطابق قانون ایجاد می گردد که به آن سوء سابقه کیفری گفته می شود. در حقیقت می توان گفت سوءپیشینه یک نوع مجازات تبعی در خصوص برخی جرایم عمدی است. در این نوشتار قصد داریم مقوله فوق را بر اساس قوانین و مقررات موجود و نیز رویه قضایی بررسی نموده و اطلاعات جامعی در این زمینه ارائه نماییم. همچنین می توانید جهت کسب اطلاعات دقیق تر و بیشتر در این خصوص با وکیل کیفری مناسب مشورت نمایید.

سوءپیشینه چیست؟

سوءپیشینه چیست؟

سوءپیشینه یا سوء سابقه کیفری در واقع یکی از انواع مجازات های تبعی است که در ماده 25 قانون مجازات اسلامی بدان پرداخته شده است. این ماده مقرر می دارد:

«محکومیت قطعی کیفری در جرائم عمدی، پس از اجرای حکم یا شمول مرور زمان، در مدت زمان مقرر در این ماده محکوم را از حقوق اجتماعی “به عنوان مجازات تبعی” محروم می‌کند»

در واقع مجازات تبعی، مجازاتی است که مطابق مقررات قانونی و به تبع مجازات اصلی بر مرتکب بار می شود. صرف اتهام یک جرم به فرد برای ایجاد سوءپیشینه کیفری کفایت نمی کند و حتی اگر فرد در بازداشت موقت یا زندان باشد و هنوز جرم وی در دادگاه صالح به موجب قوانین و مقررات اثبات نشده باشد، سوء پیشینه برای این فرد تشکیل نخواهد شد. اما به محض اثبات جرم وی در دادگاه ذیصلاح، بر اساس ماده 25 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 به شرح فوق برای وی سوء پیشنیه ایجاد می شود. یکی از تبعاتی که داشتن سوء پیشینه کیفری برای افراد به دنبال دارد، تأثیر آن بر روی استخدام افراد چه به صورت موقت و چه به صورت دائم در سازمان ها و شرکت های دولتی و غیردولتی می باشد و این امر نشان دهنده اهمیت مقوله سوءپیشینه کیفری است. در این زمینه مشاوره با وکیل پایه یک دادگستری یکی از بهترین راهکارها جهت کسب اطلاعات بیشتر می باشد. همچنین وکیل حقوقی نیز می تواند راهنمای مناسبی در این زمینه برای شما باشد.

⚖️ مطالعه بیشتر: مجازات شرب خمر طبق قانون اسلامی در سال 1401 ⚖️

گواهی عدم سوءپیشینه و قوانین آن

گواهی عدم سوءپیشینه و قوانین آن

مطابق ماده 25 قانون مجازات اسلامی و تبصره های آن:

«محکومیت قطعی کیفری در جرائم عمدی، پس از اجرای حکم یا شمول مرور زمان، در مدت زمان مقرر در این ماده محکوم را از حقوق اجتماعی به عنوان مجازات تبعی محروم می‌کند:
الف- هفت سال در محکومیت به مجازاتهای سالب حیات و حبس ابد از تاریخ توقف اجرای حکم اصلی
ب- سه سال در محکومیت به قطع عضو، قصاص عضو در صورتی که دیه جنایت وارد شده بیش از نصف دیه مجنی علیه باشد، نفی بلد و حبس تا درجه چهار
پ- دو سال در محکومیت به شلاق حدی، قصاص عضو در صورتی که دیه جنایت وارد شده نصف دیه مجنیٌ علیه یا کمتر از آن باشد و حبس درجه پنج
تبصره ۱- در غیر موارد فوق، مراتب محکومیت در پیشینه کیفری محکوم درج می‌شود لکن در گواهی‌های صادره از مراجع ذیربط منعکس نمی‌گردد مگر به درخواست مراجع قضائی برای تعیین یا بازنگری در مجازات
تبصره ۲- در مورد جرایم قابل گذشت در صورتی که پس از صدور حکم قطعی با گذشت شاکی یا مدعی خصوصی، اجرای مجازات موقوف شود اثر تبعی آن نیز رفع می‌شود.
تبصره ۳- در عفو و آزادی مشروط، اثر تبعی محکومیت پس از گذشت مدتهای فوق از زمان عفو یا اتمام مدت آزادی مشروط رفع می‌شود. محکوم در مدت زمان آزادی مشروط و همچنین در زمان اجرای حکم نیز از حقوق اجتماعی محروم می‌گردد.»

⚖️ مطالعه بیشتر: تصرف عدوانی و قوانین مهم آن در سال 1401 ⚖️

بر اساس این ماده، اعمال سوء پیشینه برای افراد پس از اثبات وقوع جرم به صورت خود به خود انجام شده و مرتکب را از حقوق اجتماعی که صراحتاً در ماده 26 قانون مجازات اسلامی بیان شده است محروم می سازد. بر اساس این ماده و تبصره های آن:

«حقوق اجتماعی موضوع این قانون به شرح زیر است:
الف- داوطلب شدن در انتخابات ریاست جمهوری، مجلس خبرگان رهبری، مجلس شورای اسلامی و شوراهای اسلامی شهر و روستا
ب- عضویت در شورای نگهبان، مجمع تشخیص مصلحت نظام یا هیات دولت و تصدی معاونت رئیس جمهور
پ- تصدی ریاست قوه قضائیه، دادستانی کل کشور، ریاست دیوان عالی کشور و ریاست دیوان عدالت اداری
ت- انتخاب شدن یا عضویت در انجمنها، شوراها، احزاب و جمعیتها به موجب قانون یا با رای مردم
ث- عضویت در هیاتهای منصفه و امناء و شوراهای حل اختلاف
ج- اشتغال به عنوان مدیر مسئول یا سردبیر رسانه های گروهی
چ- استخدام و یا اشتغال در کلیه دستگاههای حکومتی اعم از قوای سه گانه و سازمانها و شرکتهای وابسته به آنها، صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، نیروهای مسلح و سایر نهادهای تحت نظر رهبری، شهرداریها و موسسات مامور به خدمات عمومی و دستگاههای مستلزم تصریح یا ذکر نام برای شمول قانون بر آنها
ح- اشتغال به عنوان وکیل دادگستری و تصدی دفاتر ثبت اسناد رسمی و ازدواج و طلاق و دفتریاری
خ- انتخاب شدن به سمت قیم، امین، متولی، ناظر یا متصدی موقوفات عام
د- انتخاب شدن به سمت داوری یا کارشناسی در مراجع رسمی
ذ- استفاده از نشانهای دولتی و عناوین افتخاری
ر- تاسیس، اداره یا عضویت در هیات مدیره شرکتهای دولتی، تعاونی و خصوصی یا ثبت نام تجارتی یا موسسه آموزشی، پژوهشی، فرهنگی و علمی
تبصره ۱- مستخدمان دستگاههای حکومتی در صورت محرومیت از حقوق اجتماعی، خواه به عنوان مجازات اصلی و خواه مجازات تکمیلی یا تبعی، حسب مورد در مدت مقرر در حکم یا قانون، از خدمت منفصل می‌شوند.»

⚖️ مطالعه بیشتر: قوانین ممنوع‌ الخروج شدن؛ چگونه می توان اشخاص را ممنوع‌ الخروج کرد؟ ⚖️

در واقع گواهی مخصوصی که ضمن آن، وجود یا عدم محکومیت مؤثر کیفری فرد منعکس می شود، گواهی عدم سوء پیشینه نام دارد. البته ذکر این نکته لازم است که تمامی جرایم فرد در این گواهی منعکس نمی شود بلکه صرفاً برخی جرایم و محکومیت های “مؤثر” کیفری در گواهی سوءپیشینه بیان می گردد. محکومیت های مؤثر کیفری مشتمل بر موارد ذیل می باشند که در ماده 25 قانون مجازات اسلامی نیز بیان شده اند:
الف) محکومیت به مجازات های سالب حیات و حبس ابد
ب) محکومیت به قطع عضو و قصاص عضو در صورتی که دیه جنایت وارده بیش از نصف دیه مجنی علیه باشد و نیز محکومیت به نفی بلد و حبس از درجه یک تا درجه چهار
ج) محکومیت به شلاق حدی و قصاص عضو در صورتی که دیه جنایت وارده نصف دیه مجنی علیه یا کمتر از آن باشد و نیز محکومیت به حبس درجه 5
از طرف دیگر لازم به ذکر است که مجرم می تواند پس از طی نمودن سال های محرومیت از حقوق اجتماعی به شرح ماده 25 به وضع سابق بازگشته و سوء پیشینه وی اصطلاحاً پاک می شود و به حالت سابق اعاده می گردد. چرا که تبصره 2 ماده 25 قانون مجازات اسلامی در این راستا بیان داشته است:

«در مورد جرایم قابل گذشت، در صورتی که پس از صدور حکم قطعی، با گذشت شاکی یا مدعی خصوصی، اجرای مجازات موقوف شود، اثر تبعی آن نیز رفع می گردد. »

اگر پس از ازدواج متوجه مجرم بودن همسر شدید و نیاز به راهنمایی داشتید می توانید با وکیل خانواده یا وکیل طلاق توافقی نیز مشورت نموده و بهترین راهکار را در خصوص این امر از ایشان جویا شوید.

⚖️ مطالعه بیشتر: پیش فروش آپارتمان و قوانینی که هنگام قرارداد باید بدانید ⚖️

سوء پیشینه تا چه مدت قابل استعلام است؟

سوء پیشینه تا چه مدت قابل استعلام است؟

همانطور که در قسمت قبل گفته شد، سوء پیشینه یا سوء سابقه کیفری پس از مدتی از گواهی های مربوطه پاک شده و اصطلاحاً وضع فرد به حالت سابق اعاده می گردد. بنابراین وقتی این مدت سپری شود، دیگر سوء پیشینه کیفری فرد قابل استعلام نخواهد بود. مدت زمان لازم برای از بین رفتن سوءپیشینه در گواهی ها و استعلام ها، بستگی به نوع جرم ارتکاب یافته دارد. مطابق قوانین و مقررات مجازات اسلامی اکثر موارد سوء پیشینه کیفری در کمتر از 5 سال بعد از دوران مجازات فرد پاک خواهد شد. البته این امر در مورد جرایمی که مجازات آن حبس ابد و اعدام می باشد، دارای استثنا بوده و مطابق شرح ذیل می توان مدت از بین رفتن سوءپیشینه را محاسبه نمود:
الف) در جرایمی که مجازات آنها حبس ابد و یا اعدام باشد، هفت سال پس از توقف مجازات، سوءپیشینه فرد مرتکب پاک می شود و دیگر در گواهی های صادره منعکس نخواهد شد.
ب) در جرایمی که مجازات آن حبس درجه چهار است و یا جرایمی که دارای محکومیت قصاص یا قطع عضو باشد و نیز در جرایمی که مجازات آن نفی بلد است، فرد صرفاً تا سه سال دارای سوء پیشینه خواهد بود و بعد از این مدت، دیگر سوء سابقه کیفری فرد قابل استعلام و انعکاس در گواهی صادره مراجع قضایی نیست.
ج) در صورتی که مجازات جرمی، حبس درجه پنج، شلاق حدی و یا قصاص عضو در مواردی باشد که دیه آن کمتر از نصف دیه مجنی علیه است، فرد فقط تا دو سال دارای سوءپیشینه بوده و پس از این مدت، سوء پیشینه فرد پاک خواهد شد.
نکته مهم دیگر این است که مدت های فوق الذکر جهت پاک شدن سوء پیشینه کیفری، از هنگامی خواهد بود که فرد مرتکب، محکومیت های فوق را به طور کامل گذرانده باشد.

⚖️ مطالعه بیشتر: حکم تخلیه در دوران کرونا و قوانین مهم آن ⚖️

گواهی عدم سوءپیشینه تا چه مدت اعتبار دارد؟

یکی از سوالات مهمی که در خصوص این گواهی وجود دارد، این است که مدت اعتبار آن چقدر است؟ در این زمینه لازم به ذکر است با توجه به اینکه گواهی عدم سوء پیشینه از طریق سامانه ثنا دریافت می گردد، لذا مدت اعتبار آن در این سامانه صرفاً یک ماه می باشد. لذا بایستی با توجه به کوتاهی مدت فوق تلاش کنید تا زمانی که به گواهی مزبور نیازی ندارید اقدامی برای دریافت آن ننمایید چرا که دریافت آن مستلزم پرداخت هزینه می باشد و پس از یک ماه مذکور این گواهی دیگر اعتبار نداشته و بایستی مجدد درخواست و هزینه داده شود. البته ذکر این نکته هم لازم است که مدت اعتبار گواهی عدم سوء پیشینه برای سفارتخانه ها شش ماه می باشد.

⚖️ مطالعه بیشتر: شرایط گرفتن مهریه در طلاق توافقی ⚖️

مدارک لازم برای دریافت گواهی عدم سوء پیشینه

مدارک لازم برای دریافت گواهی عدم سوء پیشینه

دریافت گواهی عدم سوءپیشینه به دو طریق حضوری و یا اینترنتی امکان پذیر می باشد. در هر دو روش مذکور لازم است که افراد متقاضی مدارکی را جهت اخذ این گواهی ارائه نمایند. این مدارک مشتمل بر موارد ذیل می باشد:
الف) اصل شناسنامه و کارت ملی
ب) ارائه عکس بیومتریک که در پلیس + 10 از افراد گرفته می شود.
ج) ارائه فرم درخواست گواهی عدم سوء پیشینه و عنداللزوم معرفی نامه از محل کار در صورت موجود بودن
د) داشتن آدرس کامل پستی به همراه کد پستی دقیق
ه) نهایتاً واریز هزینه دریافت گواهی عدم سوءپیشینه
همچنین قابل ذکر است موارد فوق الذکر صرفاً در خصوص اخذ گواهی از طریق حضوری بوده و جهت دریافت گواهی عدم سوءپیشینه به طریق اینترنتی، صرفاً ثبت نام در سامانه ثنا به عنوان تنها مدرک مورد نیاز به شمار می رود.

آدرس و شماره تلفن مراکز دریافت گواهی عدم سو پیشینه استان تهران

برخی از مراکز دریافت گواهی عدم سوء پیشینه در استان تهران مشتمل بر موارد ذیل می باشد:

خیابان 17 شهریور، خیابان شوش شرقی، بین ارج و شقاقی، جنب درمانگاه رازی، پلاک174، طبقه اول. تلفن: 02155041220
آرژانتین، بلوار بیهقی، نبش خیابان هشتم غربی، پلاک 4، طبقه اول. تلفن: 02188549286
خیابان آزادی، چهارراه خوش، جنب ایستگاه اتوبوس، پلاک 248، طبقه همکف. تلفن: 02166842178
پیروزی، بلوار ابوذر، خیابان ائمه اطهار شرقی، روبروی رستوران حاج دائی، پلاک 9، طبقه اول. تلفن: 02133075458

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *